Herstorie

  • 51 min

    Królowa pustyni - Gertrude Bell

    Była dziką dziewczynką, wyrosła na nieposkromioną kobietę. Jako dziecko łaziła po drzewach, biegała, skakała z dachów, jako dorosła objechała dwa razy Ziemię, a był to dopiero początek. Skończyła Oxford z najlepszą notą w historii uczelni, ale dyplomu nie dostała, bo była kobietą. Prawdziwą siebie odnalazła na Wschodzie, gdzie przemierzała pustynię, spędzając po 12 godzin w siodle, zawiązywała sojusze z wodzami beduińskich plemion, a na koniec pomogła założyć Irak i kilka innych państw. Podróżniczka, historyczka, archeolożka, kartografka, lingwistka, poliglotka, pisarka, tłumaczka, alpinistka, brytyjska funkcjonariuszka państwowa i szpieżka Gertrude Bell jest bohaterką najnowszego odcinka Herstorii Wysokich Obcasów.

  • 38 min

    Przyprawiła rogi Henrykowi VIII - Katarzyna Howard

    Henryk VIII nazywał ją różą bez kolców i klejnotem kobiecości, dziś powiedzielibyśmy, że młodsza o 32 lata żona była raczej symptomem kryzysu wieku średniego. Długo przedstawiano ją jako nimfomankę lub głupią małolatę, dziś pisze się o niej jako o ofierze podwójnych standardów i wykorzystywanym przez mężczyzn dziecku. W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o żonie nr 5, Katarzynie Howard.

  • 35 min

    Fotografka wojenna w wannie Hitlera - Lee Miller

    Trudno powiedzieć, czy witalność oraz siłę charakteru rozwinęła mimo tragedii w dzieciństwie czy też z jej powodu. Dość, że szła przez życie tak, jakby niczego się nie bała, a wolty jakie wykonywała, zadziwiały świat. Kto bowiem spodziewałby się, że fotomodelka i muza artystów sama zostanie znakomitą fotografką zaprzyjaźnioną z surrealizmem? I dalej: że ta fotografka dotąd oddana formalnym eksperymentom i spędzająca życie na salonach z bohemą pewnego dnia włoży mundur oraz wielkie, żołnierskie buciory i z aliantami ruszy przez Europę? To ona jako jedna z pierwszych pokazała światu, że owszem, ludzie ludziom zgotowali ten los. Podchodziła z aparatem najbliżej jak się dało do wyzwalanych więźniów obozów koncentracyjnych, stosów kości oraz ciał, których naziści nie zdążyli się pozbyć. Do historii przeszło jej zdjęcie w wannie Hitlera, ale o niebo ciekawsza jest opowieść o tym, jak się w niej znalazła. W dzisiejszym odcinku Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Lee Miller

  • 43 min

    Uznana za wariatkę, bo sprzeciwiała się mężowi - Elizabeth Packard

    "Mam własny umysł i wolę, i takie samo prawo do opinii jak mój mąż” - uważała. Mąż tego zdania nie podzielał. "Wydaje się dziwnie zdeterminowana, by postawić na swoim, co musi oznaczać, że jest szalona” - uznał i zamknął ją w zakładzie dla chorych psychicznie. Bo mógł. Bo amerykańskie prawo w 1860 r. dawało mu taką możliwość. Jej z kolei nie pozwalało nawet na odwołanie się od tej decyzji. Zdiagnozowano u niej tzw. moralne szaleństwo, czyli zachowanie niezgodne z normami przypisanymi jej płci. W zamknięciu spędziła trzy lata. Gdy wyszła, wzięła się do udowadniania, że ona jest zupełnie normalna, za to chore jest prawo dające mężom taką władzę nad żonami. W dzisiejszym odcinku "Herstorii Wysokich Obcasów” Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o Elizabeth Packard.

  • 42 min

    Mała wielka sędzia - Ruth Bader Ginsburg

    Prawo studiowała w czasach, kiedy dziekan pytał (nielicznych) studentek, czemu zajmują miejsce mężczyzn. Wyspecjalizowała się w dyskryminacji ze względu na płeć: najpierw jako prawniczka broniąca praw klientek przed Sądem Najwyższym, potem jako sędzia tegoż Sądu - druga kobieta w historii na tym stanowisku. W dzisiejszym odcinku Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o Ruth Bader Ginsburg.

  • 41 min

    Głos najbardziej gorszącej piosenki świata - Jane Birkin

    Jej kariera – a nagrała wiele płyt i zagrała w 80 filmach - była równie nonszalancka, jak jej styl, podejmowała wyzwania i eksperymentowała tak, jakby nie miała nic do stracenia. W najnowszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Jane Birkin.

  • 40 min

    Tyle wygrać na rozwodzie - Anna z Kleve

    Król zamówił jej portret i się zakochał, ale na żywo go rozczarowała. "Nie podoba mi się!", ogłosił, i ekspresowo się rozwiódł. Do historii przeszła jako "flandryjska klacz", brzydka, odrzucona, trochę śmieszna, a trochę żałosna. Ale czy aksamitny rozwód i szczodra odprawa to naprawdę taki straszny los dla żony Henryka VIII? W dzisiejszym odcinku Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o małżonce nr 4., Annie z Kleve.

  • 34 min

    Jane Seymour - ta, której Henryk VIII nie skrócił o głowę

    Z pierwszą żoną się rozwiódł, drugą skrócił o głowę, trzecia miała być miłością życia Henryka VIII. Do historii przeszła jako "ta dobra", łagodna i pokorna. Ale to tylko pozory, bo pod skromnie spuszczonym wzorkiem Jane Seymour kryła się także ambicja i bezwzględność. Na podcast zapraszają Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk, dziennikarki "Wysokich Obcasów".

  • 32 min

    "Idę się przejść", powiedziała wnukom. 3500 km przez góry. Emma Gatewood

    Założyła trampki, przez ramię przewiesiła ważący 8 kg worek i ruszyła w trasę. 3500 kilometrów przez góry i doliny ledwo wytyczonym szlakiem Appalachów. 67-letnia matka jedenaściorga, babcia dwudziestki trójki i prababcia dwójki właśnie zaczynała przygodę życia. Rodzinie powiedziała, że idzie się przejść. W dzisiejszym odcinku Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają herstorię Emmy Gatewood.

  • 52 min

    Dla niej Henryk VIII porzucił papieża - Anna Boleyn

    "Jeśli chcesz mnie mieć, musisz założyć mi na palec obrączkę, a na głowę koronę", powiedziała królowi Anglii. "W przeciwnym razie, cóż, możemy zostać przyjaciółmi". Zakochany - i potrzebujący syna - władca przyjął jej warunki. Rozwiódł się z pierwszą żoną, a przy okazji z Rzymem. Ale nowa królowa zapłaciła bardzo wysoką cenę za swoją ambicję… W dzisiejszym odcinku podcastu Herstorie Wysokich Obcasów Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o drugiej żonie Henryka VIII, Annie Boleyn.

  • 54 min

    Happy Birthday to us! Herstorie WO mają 2 lata - odcinek urodzinowy

    Zaczęło się od tego, że obie pisałyśmy o kobietach obu nam zgrzytało, że tak mało w przestrzeni publicznej mówi się o naukowczyniach, artystkach, lekarkach, podróżniczkach, władczyniach czy astronautkach, które nie tylko dawały światu wspaniałe wynalazki, dzieła sztuki, zmiany ustrojowe i inne dobra, ale przede wszystkim - często za wysoką cenę - wyrąbywały w dżungli patriarchatu ścieżkę dla kolejnych pokoleń kobiet. A że obie lubimy nowe wyzwania, postanowiłyśmy robić podcast i tak powstały Herstorie Wysokich Obcasów, które właśnie świętują drugie urodziny. W jubileuszowym odcinku opowiadamy o naszej dziennikarskiej kuchni, swoich pasjach i fascynacjach, ulubionych książkach i ukochanych bohaterkach, których herstorie znajdziecie w naszym archiwum, liczącym już kilkanaście odcinków.

  • 49 min

    Przez harem na porodówkę. Pierwsza polska lekarka z dyplomem Anna Tomaszewicz-Dobrska

    "Precz z Polski z dziwolągiem kobiety-lekarza!", "Nie kraj trupów! Nie zatracaj swej godności niewieściej!". To tylko niektóre z haseł, jakie słyszała, gdy wróciła do Warszawy jako pierwsza w historii polska lekarka z dyplomem. Doktorzy ani myśleli przyjąć ją do towarzystwa lekarskiego: kobiety przecież mają za małe mózgi, boją się krwi, a poza tym, jak mogą normalnie pracować, skoro co miesiąc "chorują". Mówi się, że jak zamykają drzwi, trzeba wejść oknem. Ona do zawodu weszła przez... harem. A jak już weszła, to zrobiła rewolucję, która zaczęła się od wietrzenia sal, mycia rąk i wyrugowania praktyk takich jak obkładanie brzuchów ciężarnych śledziami, a skończyła tym, że Polki zaczęły bezpiecznie rodzić, bo drastycznie spadła śmiertelność okołoporodowa zarówno kobiet, jak i noworodków. Ach, i dokonała pierwszego w Polsce cesarskiego cięcia. W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Annie Tomaszewicz-Dobrskiej

  • 42 min

    Najsłynniejsza pierwsza żona - Katarzyna Aragońska

    Była wierna, posłuszna i strategicznie ślepa na jego kochanki, jak na katolicką królową przystało. Dała mężowi wszystko, z wyjątkiem dziedzica. Ale kiedy król postanowił wymienić ją na młodszy model, powiedziała: NIE. Nie dała mu rozwodu, więc wziął rozwód z Watykanem. W dzisiejszym odcinku Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o Katarzynie Aragońskiej, pierwszej żonie Henryka VIII.

  • 42 min

    Pierwsza prezydentka na świecie - Vigdis Finnbogadottir

    Każdy Islandczyk w odpowiednim wieku pamięta, co robił 24 października 1975 r. Tego dnia w okienkach w bankach musieli usiąść menedżerowie wyższego szczebla, bo do pracy nie przyszły kasjerki. Odwołano loty, gdyż przy bramkach nie stawiły się stewardessy. Tysiące ojców przyszło do biur i magazynów z dziećmi, gdyż zastrajkowały nauczycielki i przedszkolanki. W strajku kobiet wzięło udział 90 proc. pracujących zawodowo Islandek oraz gospodynie domowe. To bezprecedensowe wydarzenie utorowało drogę kobiecie, która do historii przeszła jako pierwsza na świecie prezydentka wybrana w powszechnych wyborach. Wystartować w wyścigu o urząd zdecydowała się po telegramie od rybaków z kutra łowiącego dorsza na północnych wodach: "Domagamy się, żeby pani kandydowała". Wygrała, będąc chwilowo bezrobotną samotną matką adoptowanej dziewczynki. Rządziła przez 16 kolejnych lat, tak długo, że mali islandcy chłopcy pytali, czy mężczyzna też może być prezydentem. W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Vigdis Finnbogadottir.

  • 50 min

    Królowa Krystyna - oddała koronę, bo nie chciała być żoną

    Przy urodzeniu pomylono jej płeć, a o jej seksualność do dziś spierają się historycy. Wychowywano ją na króla. Pasowało jej to: kobiecymi zajęciami gardziła, wolała polowania, konie i debaty. Chciała uczynić ze Sztokholmu “Paryż Północy”, ale zabrakło jej pieniędzy i wytrwałości. Udało jej się za to zabić Kartezjusza: filozof przeziębił się w nieogrzewanej komnacie i zmarł. Królowaniem znudziła się szybko - obowiązki były nudne, poddani niewdzięczni, no i cały czas naciskali, żeby wyszła za mąż i rodziła następców, a na to nie miała ochoty. W wieku 27 lat abdykowała na rzecz kuzyna, przeszła na katolicyzm i przeprowadziła się do Rzymu. A to był dopiero początek życia pełnego przygód, spektakularnie nieudanych intryg, samobójczych fochów, romansów z dwórkami i kardynałami, a nawet zbrodni… W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o królowej Krystynie.

  • 61 min

    Chcemy całego życia! Pisarka, flirciara, skandalistka Zofia Nałkowska

    Jako 15-latka pisała: "Świat dzieli się na smutną szlachetność i rozkoszny brud. Kobiety mają do wyboru jedno lub drugie, mężczyznom wolno swobodnie przemieszczać się od jednego do drugiego". Zazdrościła im "prawdziwej, wesołej, zwierzęcej miłości, tych orgii, które dla kobiety są przejściem Rubikonu, a dla mężczyzny - fragmentem w życiu". Jej słynny okrzyk "Chcemy całego życia!" nie wywołał skandalu dlatego, że żądała dla kobiet równości w życiu publicznym, lecz dlatego, że żądała jej w łóżku. Chciała kochanków, orgazmów, nie chciała wstydu i macierzyństwa. Ach i jeszcze powiedziała paniom z towarzystwa, że w zasadzie nie ma różnicy między nimi a prostytutkami. Ale bynajmniej nie była tylko skandalistką. Jej umysł był wybitny, a patrzenie na świat bezlitośnie realistyczne. Nigdy nie umiała zamydlić sobie oczu: ani na niewiernych mężów, ani na polski antysemityzm, ani na swoje własne starzenie się, które nazywała zdychaniem. Była pionierką powieści psychologicznej, pierwszą damą literatury, uwielbianą na salonach lwicą, feministką nie bardzo lubiącą kobiety, niezależną kobietą wielbiącą tyranów i nonkonformistką, która poszła na układ z komuną. Pozostaje bodaj najbardziej skomplikowaną i barwną postacią, jaką kiedykolwiek miał polski światek literacki. W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Zofii Nałkowskiej.

  • 46 min

    Nie tylko dziewczyna Anielewicza - bohaterka z getta Mira Fuchrer

    O mały włos do historii przeszłaby jako "dziewczyna Anielewicza". Tak bowiem mówili o niej ci, którzy przeżyli powstanie w gettcie: taka ładna, jasna dziewczyna, co chodziła z Mordechajem. Na szczęście herstoryczne poszukiwania zataczają coraz szersze kręgi i objęły również ją. Dzięki temu wiemy, że była poważna, choć lubiła się śmiać, mówiła dobitnie zawsze zachrypniętym głosem i bardzo lubiła nosić granatowy beret. Oraz - co ważniejsze - że była nieludzko wprost odważna, jako łączniczka codziennie ryzykując życie. To jej Żydzi w gettach w całej Polsce zawdzięczali dostęp do wiarygodnych informacji, bo to ona narażała się każdego dnia, trzymając w mieszkaniu przy Pawiej radioodbiornik. Wreszcie to ona napadła na Judenrat i zrabowała 100 tys. zł dla żydowskiego podziemia. W najnowszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o bohaterce z warszawskiego getta Mirze Fuchrer, a ich gościnią jest Monika Tutak-Goll, która pomogła tę niezwykłą postać ocalić od zapomnienia.

  • 54 min

    Ayn Rand - chciwość jest dobra

    Miała pięć lat, kiedy obiecała sobie: "pewnego dnia będę miała wszystko, czego tylko chcę. I nikt mnie nie zmusi, żebym się tym dzieliła". Rosyjska Żydówka, która dorastała po rewolucji październikowej, stworzyła najbardziej amerykańską i kapitalistyczną filozofię (o ile można to nazwać filozofią): obiektywizm. Jej przesłanie sprowadza się do tego, że "chciwość jest dobra, a egoizm jeszcze lepszy". Wyłożyła ją w dwóch tysiącstronicowych cegłach, "Źródle" i "Atlasie zbuntowanym". Każda opowiada historię nadczłowieka, który odmawia dzielenia się swoją pracą i talentem z plebsem i biurokratami, oraz kobiety, która przyjemność znajduje w poddaniu się silniejszemu mężczyźnie. Obie były bestsellerami. W swoich książkach stawiała na ołtarzu indywidualizm i samodzielne myślenie, prywatnie wyrzucała z grona uczniów każdego, kto choćby minimalnie się z nią nie zgodził. A najbardziej podpadł jej "intelektualny dziedzic". Za romans z inną kobietą. W dzisiejszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o Ayn Rand.

  • 67 min

    Herstorie: gdy najwięksi świata bali się udzielić wywiadu - Oriana Fallaci

    Jako nastolatka działała z ojcem w ruchu oporu. Przenosiła ulotki i meldunki, raz nawet granat ukryty w sałacie. Po tym okresie życia została jej nienawiść do faszyzmu, przed którym zawsze będzie ostrzegać, oraz miłość do wojny, na którą latami będzie się pchać. Choć karierę dziennikarską zacznie od pisania o celebrytach, szybko skorzysta z szansy i zostanie korespondentką wojenną. Spędzi całe tygodnie Wietnamie, w Meksyku zostanie trzykrotnie postrzelona i rzucona na stos trupów. Wreszcie stanie się postrachem przywódców. Kissinger całe życie będzie mówił, że udzielenie jej wywiadu było największym błędem jego życia. Była twarda, kłótliwa, uparta, nieprzejednana. Z drugiej strony, gdy się zakochiwała, stawała się kruchą kobietką, gotową leżeć u stóp ukochanego mężczyzny. Ale tylko do czasu aż na horyzoncie pojawiła się nowa wielka misja. Potrafiła rozpalić cały świat swoimi ostrymi poglądami, zaskoczyć go zmienianiem zdania i irytować tym, że nie daje się nikomu zaszufladkować ani zawłaszczyć. Najbardziej stałą rzeczą w jej życiu była maszyna do pisania marki Olivetti z poopalanymi od papierosów klawiszami. To na niej wszystkie swoje teksty napisała Oriana Fallaci, o której w najnowszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów opowiadają Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk.

  • 36 min

    Pierwsza Polka na ośmiotysięczniku - Halina Krüger-Syrokomska

    Pionierka polskiego alpinizmu? Stawiamy dukaty przeciwko orzechom, że mówicie "Wanda Rutkiewicz". Pudło! Kiedy pewnego dnia 1968 r. Norwegowie sięgają w kioskach po pismo "Alle Mannen", magazyn w rodzaju Playboya, ze zdumieniem widzą, że na okładce, zamiast ponętnej modelki, są dwie dziwnie ubrane dziewczyny. To polskie alpinistki, które właśnie dokonały historycznego przejścia przez filar Trollryggen, czyli najdłuższą skalną ścianę w Europie. Owszem, jedna z tych dziewczyn to Rutkiewicz, ale to ta druga przetarła przetarła szlaki kobietom – nie tylko Polkom - które pragnęły wspinać się w górach w czasie, gdy mężczyźni wprost mówili, że kobieta pasuje do gór jak kwiatek do kożucha. Była pierwsza na wielu trasach łącznie z tym, że była pierwszą Polką na ośmiotysięczniku. W góry nigdy nie pchała jej rywailzacja, zawsze była to radość przebywania w pięknym otoczeniu. Kiedy się nie wspinała, z pasją pracowała w wydawnictwie i wychowywała córkę. Do legendy przeszły jej życzliwość i pogoda ducha, ale też siarczysty język, którym zawsze waliła prosto z mostu. W najnowszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Halinie Krüger-Syrokomskiej

Inne podcasty