psychologia

• Najstarsza siostra dzwoni do mamy codziennie, choć ta wciąż jej opowiada, jaka jest chora. I tak od 30 lat

  Felietony

  Katarzyna Pawłowska

  Trzecia siostra do mamy nie dzwoni w ogóle. Ma do niej wielki żal, że jej nie powiedziała, ile ma zastrzeżeń do jej przyszłego męża.

  17.04.2025 | 05:58

  HERstoria

  matki i córki

  psychologia

  relacje i związki

  

• Kobiety postrzegamy jako bardziej moralne, czyli "efekt cudownych kobiet"

  moralność

  Kasper Kalinowski

  Ludzie uważają, że kobiety są moralnie lepsze od mężczyzn. Często szkodzi to samym kobietom.

  16.04.2025 | 06:00

  ewolucja

  nauka

  psychologia

  różnice międzypłciowe

  

• Sejmowe biuro ekspertyz: Nikt, nawet rodzice, nie mogą zmuszać dziecka do spowiedzi

  spowiedź

  Magdalena Warchala-Kopeć

  "Nie wysyłaj swoich dzieci do spowiedzi. Niech spowiedź będzie zabawą tylko dla dorosłych" - apelują w publikowanych przez siebie internetowych rolkach internauci. To odpowiedź na odrzucenie przez Sejm petycji w sprawie zakazu spowiadania dzieci.

  16.04.2025 | 05:46

  Kościół

  pedofilia w kościele

  pierwsza komunia

  psychologia

  

• Filozof eksperymentalny: U Papuasów artyści mają więcej dzieci. Wiemy dlaczego

  polscy naukowcy donoszą

  dr hab. Jerzy Luty

  Sztuka z jakiegoś powodu towarzyszy Homo sapiens od zarania dziejów i nie zanikła, mimo że to kosztowna czynność, na którą poświęcamy czas, energię i zasoby. Aby to wyjaśnić postanowiliśmy zbadać ostatnie społeczności łowiecko-zbierackie w Papui Nowej Gwinei.

  12.04.2025 | 12:10

  estetyka

  ewolucja

  nauka

  psychologia

  

• Rozwiąż naukowy quiz: Co wiesz o uśmiechu i humorze?

  quizy Wyborczej

  Ewa Tomkowska

  Sprawdź, czy wiesz, jak psycholodzy nazywają prawdziwy uśmiech, wynikający z odczuwanej radości, ile gatunków zwierząt, według naukowców, się śmieje i w jakim wieku dzieci zaczynają rozumieć żarty?

  06.04.2025 | 21:21

  humor

  psychologia

  uśmiech

  zdrowie

  

• "Czas spędzany z przyjaciółmi gwałtownie skurczył się dokładnie w latach, gdy młodzież przeniosła się ze zwykłych telefonów na smartfony"

  dzieci

  Jonathan Haidt

  Zabawa jest pracą dzieciństwa i wszystkie młode ssaki mają to samo zadanie: zaprogramować mózg poprzez żwawą i częstą zabawę. Setki badań nad młodymi szczurami, małpami i ludźmi pokazują, że młode ssaki chcą zabawy, potrzebują zabawy, a pozbawione zabawy stają się społecznie, poznawczo i emocjonalnie upośledzone.

  02.04.2025 | 09:32

  nauka

  psychologia

  wychowanie dzieci

  zabawa

  

• W związku pełnym i miłości, i nienawiści, czujemy, że żyjemy. Skrajność emocji działa na biochemię mózgu

  zaczytaj się na wiosnę

  Anna Klaus-Zielińska,  Mec. Marcjanna Dębska

  Przemoc uzależnia - nie tylko tak dosłownie, jak to jest w przypadku przemocy ekonomicznej, w której ofiara jest po prostu uzależniona od drugiej strony na poziomie egzystencji fizycznej. Uzależnia też psychicznie

  31.03.2025 | 05:57

  przemoc domowa

  przemoc psychiczna

  psychologia

  relacje i związki

  

• Dlaczego tak inteligentny gatunek jak ludzie pada ofiarą nałogów i krzywdzi innych?

  psychologia

  Manuel Martín-Loeches

  Padamy ofiarą nałogów, choć są one autodestrukcyjne. Wszystko przez to, że robimy zły użytek z regionów mózgu, które są absolutnie niezbędne do przetrwania i reprodukcji.

  25.03.2025 | 13:44

  mózg

  nauka

  przemoc

  uzależnienia

  

• "Wykapany tata!" to najczęstszy komentarz przy pierwszym USG. Zwłaszcza niezamężnych kobiet

  ewolucja

  Kasper Kalinowski

  Przyszłe mamy mają tendencję do twierdzenia, że dziecko jest podobne do ojca. Nawet w 20 tygodniu ciąży, kiedy nie rozwinęły się jeszcze rysy twarzy.

  19.03.2025 | 06:02

  dzieci

  nauka

  ojcostwo

  psychologia

  

• Czy niemowlęta wiedzą, że istnieją? Dorośli szukają odpowiedzi

  samoświadomość

  Olga Woźniak

  Naukowcy próbują ustalić, jak i kiedy rodzi się nasza samoświadomość. Próbują ją zmierzyć w mózgach niemowląt, a nawet płodów, a to, co tam znajdują, budzi nieraz ich zdumienie.

  17.03.2025 | 10:18

  mózg

  neurologia

  niemowlę

  psychologia

  

• Jak trafne są stereotypy dotyczące płci? Zadziwiająco często się sprawdzają

  psychologia

  Kasper Kalinowski

  Nie doceniamy różnic między płciami w takich obszarach jak zdolności, wybór zawodu czy wyniki w nauce. Z kolei zbyt dużą wagę przykładamy do nich, jeśli dotyczą cech osobowości, czy zachowań społecznych.

  17.03.2025 | 08:30

  nauka

  stereotypy

  uprzedzenia

  

• Eutanazja osób z zaburzeniami psychicznymi w Belgii i Holandii. Czy jest moralnie dopuszczalna?

  eutanazja

  Christian Rück

  Prawo w Belgii wymaga, żeby osoba, która wnioskuje o eutanazję, cierpiała na nieuleczalną chorobę albo żeby jej cierpienie było nie do zniesienia. Ale PTSD, na które cierpiała Shanti De Corte, nie jest nieuleczalne.

  15.03.2025 | 09:58

  nauka

  psychiatria

  psychologia

  śmierć

  

• Wnuczka wyjaśniła Lusi, Ryśkowi i Mańkowi, że żyją w poliamorii. Oni nawet nie znali tego słowa

  Porozmawiajmy o miłości

  Katarzyna Seiler

  Rysiek przez wszystkie lata milczał, wiedząc, że żona go zdradza, ale kiedy się pochorowała, poszedł do Mańka i powiedział: "Przez tyle lat się zabawialiście, to teraz pomóż się nią zająć". Więc Maniek się wprowadził - mówi Agata Romaniuk, autorka książki "Krótko i szczęśliwie. Historie późnych miłości"

  14.03.2025 | 07:00

  miłość

  psychologia

  seks

  życie po pięćdziesiątce

  

• Kulisy walki o Blachotrapez, Matecki zacierał ślady [SKRÓT WYDARZEŃ DNIA]

  skrót wydarzeń dnia

  Redakcja Gazety Wyborczej

  Każdego dnia publikujemy setki tekstów, nasza strona zmienia się bardzo dynamicznie. W tym miejscu zbieramy najważniejsze wiadomości dnia.

  12.03.2025 | 11:06

  blachotrapez

  Grenlandia

  męskie granie

  psychologia

  

• "Biorę ślub z byłym mężem". "Boję się mówić o miłości". Wspólne życie po rozwodzie

  Porozmawiajmy o miłości

  Magdalena Wojciechowska

  - To trochę tak, jakbyś jechała na wakacje do tej samej miejscowości, z tym że pierwszy raz byłaś w hotelu dwugwiazdkowym, a za drugim razem jesteś w pięciogwiazdkowym - porównuje swoje dwa małżeństwa z tym samym mężczyzną Anna

  09.03.2025 | 05:58

  małżeństwo

  miłość

  psychologia

  relacje i związki

  

• Czy możemy sami się połaskotać?

  prawda czy mit

  Margit Kossobudzka

  Pośród dziwacznych reakcji naszego ciała jedna wybija się na pierwszy plan - łaskotki.

  07.03.2025 | 06:42

  mózg

  nauka

  poradnik psychologiczny

  psychologia

  

• Rozszczepiony mózg. Dwa umysły w jednym ciele?

  mózg

  Joseph LeDoux

  Paul był nietypowy. W przeciwieństwie do większości pacjentów z rozszczepionym mózgiem, u których funkcje językowe zlokalizowane są tylko w lewej półkuli, rozumiał język mówiony i pisany obiema półkulami, mimo że był w stanie mówić tylko przez lewą półkulę.

  05.03.2025 | 18:57

  biologia

  Co czuję

  nauka

  psychologia

  

• Czy uda nam się kontrolować AI? Ekspert: jestem pesymistą

  sztuczna inteligencja

  Bolesław Breczko

  - Potężniejsze mózgi manipulują i kontrolują te słabsze. Nie ma możliwości, aby to te mniejsze mózgi okiełznały większe. Wydaje mi się, że tak samo będzie ze sztuczną inteligencją i człowiekiem - mówi Wyborczej.biz dr Michał Kosiński, psycholog i badacz AI.

  02.03.2025 | 07:25

  Cybe(r)ewolucja

  ewolucja

  psychologia

  

• Czy można zapomnieć ojczystego języka?

  prawda czy mit

  Margit Kossobudzka

  Język ojczysty jest kluczowym elementem jej tożsamości, pozwalającym jej nawiązać kontakt z rodziną i przyjaciółmi oraz przyjąć jej kulturę i dziedzictwo.

  28.02.2025 | 06:00

  język polski

  psychologia

  zdrowie

  

• Zachodnie miasta rujnują zdrowie swoich mieszkańców

  zaprojektowane po ludzku

  Kasper Kalinowski

  Przechodnie w miastach Europy Zachodniej chodzą szybciej niż mieszkańcy Bliskiego Wschodu. Tempo życia, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, to gotowy przepis na choroby układu sercowo-naczyniowego.

  26.02.2025 | 10:30

  artykuł

  miasta przyszłości

  miasto

  nauka

  

• Głód, pożądanie, ciekawość? Co najbardziej motywuje ludzi według teorii ewolucji

  ewolucja

  Kasper Kalinowski

  Od początków psychologii podejmowane są próby odpowiedzi na pytanie, co kieruje ludzkim zachowaniem. Nowe światło na wiekowe zagadnienie rzuca zastosowanie teorii ewolucji.

  24.02.2025 | 09:53

  antropologia

  motywacja

  nauka

  psychologia

  

• Ludzie mówią: "Mój eks jest toksykiem!". A to obelga przebrana w ciuszki pseudonauki

  Duży Format

  Aleksandra Szyłło

  Relacje są bazą codzienności. Jak nie mamy dobrych, to szukamy jakichkolwiek. Toksyczne mają tę zaletę, że są. Najgorsza jest pustka, samotność.

  24.02.2025 | 05:45

  Lepsza praca

  praca

  psychologia

  relacje i związki

  

• Głód bliskości. Najnowsze "Wysokie Obcasy Extra" już w sprzedaży

  Felietony

  Monika Tutak-Goll

  Żyjemy w takim tempie, w takim rytmie, w jakim nie żyliśmy nigdy wcześniej. Nawet jeśli mieszkamy razem, często, po latach, okazuje się, że żyliśmy osobno

  20.02.2025 | 06:55

  agata kulesza

  bliskość

  psychologia

  Wysokie Obcasy Extra

  

• Słynne singielki nie są ani samotne, ani samodzielne. Do osiągnięcia spełnienia, potrzebują drugiego człowieka

  Porozmawiajmy o miłości

  Katarzyna Seiler

  Sygnały płynące do nas ze świata kultury umacniają przekonanie, że samotność jest porażką, smutnym stanem, z którym ewentualnie trzeba się pogodzić, jeśli nie ma innego wyjścia.

  15.02.2025 | 05:58

  psychologia

  single

  związki

  

• Sukces, produktywność, optymalizacja. Dlaczego psychologia biznesu nie interesowała się szczęściem pracowników?

  pracuj zdrowo

  Kasia Bielecka

  "Jak możemy się zmotywować do cięższej pracy?". "Co zrobić, żeby raz na zawsze pozbyć się nawyku prokrastynowania?" Takie myślenie kultywuje większość psychologów pracujących w biznesie. Problem w tym, że psychologia biznesu głównego nurtu to kolos na glinianych nogach.

  14.02.2025 | 08:30

  artykuł

  impact25

  Lepsza praca

  prokrastynacja

  

• AI nas ogłupia? Zniechęca do krytycznego myślenia - sugeruje nowe badanie

  sztuczna inteligencja

  Piotr Cieśliński

  Naukowcy z Microsoft Research i uniwersytetu Carnegie Mellon zbadali wpływ generatywnej sztucznej inteligencji (to np. ChatGPT) na krytyczne myślenie wśród pracowników, którzy zajmują się przetwarzaniem informacji i wiedzy.

  13.02.2025 | 14:16

  microsoft

  myślenie

  mózg

  psychologia

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  7 rzeczy

  Aleksander Gurgul

  Mikroplastik zagrożeniem dla naszych mózgów, lewicowy autorytaryzm, czyli "potwór z Loch Ness" psychologii, a NASA ostrzega: w 2032 roku asteroida może uderzyć w Ziemię. Czym jeszcze zaskoczyła nas nauka w zeszłym tygodniu?

  10.02.2025 | 13:27

  archeologia

  badania naukowe

  kosmos

  Nauka

  

• Rozstanie. Najbardziej boli poczucie naiwności, że daliśmy się wyprowadzić partnerowi w pole

  Relacje

  Dorota Wodecka

  Pytamy, "do kogo" lub "dlaczego" odchodzi. Pierwsze pytanie sugeruje, że nic nie chcemy w sobie zmieniać, drugie - że czas na zmiany. Rozmowa z psychologiem prof. Wiesławem Łukaszewskim

  08.02.2025 | 05:58

  psychologia

  relacje i związki

  rozstanie

  Wysokie Obcasy Extra

  

• Męskość może chronić przed depresją. Również kobiety

  depresja

  Kasper Kalinowski

  Cechy, które w naszej kulturze utożsamiamy z męskością jak siła, aktywność, zdecydowanie czy niezależność mogą chronić przed depresją. Wskazuje na to analiza badań z 40 lat.

  07.02.2025 | 11:01

  badania naukowe

  nauka

  psychologia

  Tylko na Wyborcza.pl

  

• Tłumem rządzi dynamika płynów. Naukowcy odkryli, kiedy jednostki zaczynają go tworzyć

  tłum

  Tomasz Ulanowski

  Tajemnica tłumu tkwi w liczbie osób na metr kwadratowy. Jak myślicie, gdzie leży wartość graniczna?

  05.02.2025 | 17:00

  antropologia

  fizyka

  nauka

  przyroda

  

• Najgorszy nastrój mamy koło północy. Uczeni badają poczucie szczęścia

  psychologia

  Margit Kossobudzka

  W najlepszym nastroju jesteśmy o poranku. Czy dzień tygodnia i pora roku również wpływają na nasze samopoczucie?

  05.02.2025 | 15:24

  nauka

  szczęście

  zdrowie psychiczne

  Żyć Lepiej. Psychologia Codziennie

  

• Czy kobiety rzeczywiście mówią więcej niż mężczyźni? Naukowcy to sprawdzili

  kobiety

  Kasper Kalinowski

  W powszechnej opinii kobiety są o wiele bardziej gadatliwe niż mężczyźni. Sprawa jest jednak bardziej złożona.

  05.02.2025 | 10:36

  język polski

  nauka

  psychologia

  różnice międzypłciowe

  

• Lewicowy autorytaryzm, czyli "potwór z Loch Ness" psychologii, łączy się z postmodernizmem

  psychologia

  Kasper Kalinowski

  Od kilkudziesięciu lat w psychologii analizowany jest głównie prawicowy autorytaryzm. Jednak ten lewicowy również tłumaczy wiele bolączek współczesności. Wg najnowszych badań wiąże się z konkretnym zbiorem przekonań.

  04.02.2025 | 12:35

  nauka

  poglądy

  poglądy polityczne

  polityka

  

• Kasyno zawsze wygrywa. Wszystkie uzależnienia działają na ten sam układ nagrody w mózgu

  uzależnienia

  Kasper Kalinowski

  Dla większości ludzi hazard pozostanie okazjonalną formą spędzania wolnego czasu.  Jednak dla niewielkiego odsetka populacji to realne uzależnienie, które może zrujnować życie.

  03.02.2025 | 06:00

  hazard

  nauka

  psychologia

  

• Psycholożka ewolucyjna: Oczy odgrywają kluczową rolę w interakcjach społecznych

  polscy naukowcy donoszą

  Anna Szala

  Zaczęło się od dziecięcej fascynacji światem, a nauka szybko stała się moją życiową pasją. Obecnie badam między innymi to, jak wygląd oczu wiąże się z naszym zachowaniem społecznym.

  30.01.2025 | 13:35

  antropologia

  ewolucja

  małpy

  nauka

  

• Co sprawia, że tak łatwo rozpoznajemy węże?

  węże

  Kasper Kalinowski

  Ludzie oraz pozostałe małpy wykrywają węże zaskakująco szybko i dokładnie. Najnowsze badania mogą wskazywać przyczynę.

  21.01.2025 | 10:43

  ewolucja

  mózg

  nauka

  psychologia

  

• Nowotwory, ataki drapieżników i choroby zakaźne. Co zagraża zdrowiu księżniczek Disneya?

  nauka

  Kasper Kalinowski

  Atak tygrysa, łysienie trakcyjne, rak przełyku, depresja, trudne relacje rodzinne i samotność. Bycie księżniczką Disneya nie sprzyja zdrowiu.

  18.01.2025 | 10:28

  disney

  medycyna

  monarchia

  psychologia

  

• Geniusze futbolu. Psycholodzy przyjrzeli się charakterom wybitnych piłkarzy

  psychologia

  Tomasz Ulanowski

  Najlepszych piłkarzy wyraźnie łączą wspólne cechy osobowościowe - piszą naukowcy w tygodniku "PNAS" wydawanym przez amerykańską Narodową Akademię Nauk.

  15.01.2025 | 12:08

  antropologia

  mózg

  nauka

  osobowość

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  Nauka

  Ewa Tomkowska

  Naukowcy sprawdzili, czy ma znaczenie o której pijemy kawę, odkryli jedną z tajemnic snu i znaleźli przyczynę strachu przed małymi dziurkami. Zapraszam na przegląd ostatnich odkryć naukowych.

  13.01.2025 | 06:00

  7 rzeczy

  dieta

  nauka

  naukowcy odkryli

  

• Lubimy zabiegami językowymi przypisywać winę. Kobieta ma "syndrom tatusia", a nie jest ofiarą złego ojca

  Felietony

  Katarzyna Seiler

  Religijny przekaz uczy nas, że wystarczy samo przyznanie się do winy, a nie realna refleksja, krytyczne spojrzenie na przeszłość i naprawianie błędów. Tego musimy nauczyć się sami.

  11.01.2025 | 06:00

  poczucie winy

  przemoc

  psychologia

  relacje i związki