- Nowa odsłona programu Czyste Powietrze to absurd, jakich mało - alarmują przedsiębiorcy w rozmowie z serwisem Wyborcza.biz. Jak twierdzą, zamiast porządków, jakie obiecano zrobić, jest jeszcze większy bałagan, na którym ucierpią przede wszystkim beneficjenci.
Firmy wciąż czekają na wypłatę pieniędzy z Czystego Powietrza. "Jeśli uczciwi zostaną utopieni w worku nieuczciwych, to kto będzie realizował nowy program?" - zastanawiają się przedsiębiorcy.
- Jesteśmy wykończeni i na skraju, ale większy problem mogą mieć beneficjenci - mówi Jędrzej Hartka, toruński przedsiębiorca. Jego firmie Gottersfeld z Torunia nie wypłacono z programu Czyste Powietrze 2 mln zł. Zaległości sięgają lipca 2024 r. A on stoi przed ryzykiem bankructwa.
Firmy czekają miesiącami na przelewy od państwa. Choć podpisały umowy, spełniają wszystkie zasady, działają uczciwie, to dziś stają na granicy bankructwa. Oto druga twarz programu Czyste Powietrze.
Zawieszony pod koniec listopada program Czyste Powietrze ma wrócić w zmienionej formule wiosną 2025 r. Celem przerwy jest uszczelnienie założeń i zapewnienie większego wsparcia beneficjentom. Wiemy, co dokładnie ma zmienić się w programie.
Oprócz problemów strukturalnych i administracyjnych, mamy także do czynienia z problemem budżetowym. Fantomowe 103 mld zł na Czyste Powietrze nigdy nie zostały zabezpieczone w budżecie NFOŚ, ani państwa - pisze dr Justyna Glusman punktując problemy związane z programem Czyste Powietrze.
Domagamy się natychmiastowego wznowienia programu "Czyste Powietrze", niezwłocznego wdrożenia reform przyspieszających procedury aplikacyjne oraz ograniczających nadużycia a także kontynuacji programu w formule ciągłego naboru - apelują do premiera samorządowcy.
- Chcecie zobaczyć śnieg w ciepłym pokoju? - te słowa twórcy polsko-ukraińskiego startupu tak zaciekawiły unijną komisję decydującą o grantach, że pieniądze przyznała w pierwszym rozdaniu. A potem UE postanowiła wspierać przedsiębiorców także w rundzie inwestycyjnej.
"Jedna z firm chciała, bym udzielił im notarialnych pełnomocnictw. To pachniało ubezwłasnowolnieniem" - pisze czytelnik serwisu Wyborcza.biz, wskazując na działanie przedsiębiorstw, oferujących pomoc w uzyskaniu dofinansowania z programu Czyste Powietrze. Przykładów nieprawidłowości mamy więcej.
"Można powiedzieć realnie, że za 11 tys. zł masz pompę ciepła lub piec na pellet, fotowoltaikę, ocieplony dom. Coś wspaniałego" - przekonuje biznesmen i mentor Dawid Piątkowski, który kusi kwotą 135 tys. zł na darmowy remont. "Będziemy was rozpieszczać" - zapewnia z kolei doradców.
Czy Ministerstwo Klimatu okaże się w kampanii prezydenckiej najlepszym sojusznikiem PiS?
"To kompromitacja NFOŚiGW i całej koalicji, która zobowiązała się do walki ze smogiem" - mówią eksperci. "Czyste Powietrze" ma wrócić w przyszłym roku, ale konkretnej daty nie ma.
Również polski rząd opowiedział się za przyjęciem nowych regulacji. "Nowe, bezpieczniejsze dla zdrowia normy zbliżają wymogi unijne do rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia" - wskazuje Polski Alarm Smogowy.
"Chcesz zmodernizować swój dom i zwiększyć jego wartość, odbierz do 136 200 zł bezzwrotnej dotacji na remont" - obiecują ogłoszenia, których przybywa, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Brzmią zachęcająco, ale mogą narazić na straty, nie tylko finansowe.
UE wprowadzi karną daninę za korzystanie z gazu w domach, ale konsumenci nie mają informacji, co dalej z rachunkami. - W Polsce gaz zostanie z nami na lata - przekonuje Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych. - To mit - odpowiadają eksperci.
- Wygląda, jakby rząd chciał celowo pogrzebać "Czyste Powietrze" - uważa Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego. Jeśli ktoś myśli jeszcze o wymianie kopciucha, powinien się spieszyć.
Do 2026 roku trzeba będzie mieć zawarte umowy pożyczki, natomiast samo wykorzystanie pieniędzy z KPO będzie mogło przypadać także po 2026 r. - mówi Joanna Smolik z Banku Gospodarstwa Krajowego.
Polski Alarm Smogowy opublikował ranking najaktywniejszych gmin w Programie Czyste Powietrze od początku jego funkcjonowania. W jednym z miast liczba dni ze smogiem, w ciągu roku spadała ze 134 do 16.
- Na co dzień nie śledzę wydarzeń w Polsce. Od kilkunastu lat mieszkam w Chinach. Ale teraz wróciłem, bo nowy rząd kontynuuje politykę PiS - mówi nam Wojciech Zaklika, prezes firmy TOPIN Energy. Mamy odpowiedź NFOŚiGW na zarzuty.
- Totalna masakra. Ogrzewanie listopad-grudzień 3 tys. kWh - 2500 zł. Pompa 9 kW. Chińczyk. Oszukali mnie - skarży się na forum pan Mirosław. To ma się już nie powtórzyć. NFOŚiGW zaczyna egzekwować zieloną listę urządzeń OZE.
W zarządzie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska utrzymał się tylko jeden jego dotychczasowy członek. Na nowego prezesa i wiceprezesów już ogłoszono konkursy.
Rząd zalega tysiącom Polaków ponad 300 mln zł z programu "Czyste powietrze". Z 22 mld unijnej zaliczki, która dotarła do Polski, na zwrot zaległych dotacji przeznaczono mniej niż 1 proc. Eksperci apelują do premiera Tuska: "Bez zastrzyku gotówki antysmogowy program upadnie".
Tysiące rodzin czekają na wypłatę zaległych dotacji z programu "Czyste powietrze". Powód? W drugiej połowie roku PiS przyjmowało do realizacji wnioski, nie mając pokrycia finansowego. Paulina Hennig-Kloska zapowiada szybkie uruchomienie wypłat. Pytanie, czy starczą dla wszystkich.
W Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej brakuje 300 mln zł na wypłaty należnych ludziom dotacji na wymianę kopciuchów. - To brak wyobraźni i życie na kredyt. Rachunki za tę nieodpowiedzialną politykę płacą dziś Polacy - mówi Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska. Kiedy ruszy wypłata pieniędzy?
Główne składniki powietrza to azot, tlen i argon. W powietrzu znajduje się jednak jeszcze wiele innych elementów, ale nie wszystkie nam służą.
- Do 2000 roku z powodu emisji CO2 możemy wywołać zmiany klimatu - ostrzegał Amerykański Instytut Naftowy w 1965 r. Ale Shell, BP czy Chevron postanowiły ukryć wyniki badań w tej sprawie. Stan Kalifornia pozwał koncerny Big Oil.
Minister rodziny Marlena Maląg była honorowym gościem kaliskiej edycji szkoleń Sołtys Ambasadorem Czystego Powietrza. Maląg kandyduje właśnie z Kalisza. Sytuacje powtarzają się w innych miastach. - Przyszedłem się czegoś dowiedzieć, ale przed częścią merytoryczną była akademia ku czci władzy. To nie jest miejsce na politykę - mówi nam osoba, która była na szkoleniu.
PiS ścina plany wymiany pieców węglowych. Zamiast 3 mln do 2030 r., jak obiecywał premier Mateusz Morawiecki, zostaje wymiana tylko 500 tys. - Tu zupełnie bez sensu. Chyba osoba, która pisała program, nie konsultowała go nawet z rządem - mówią nam eksperci.
- Węgiel nein, drewno nein, gaz też jest nein. Wiecie, co macie wybrać? Pompę ciepła, i to najlepiej made in Germany - powiedział wiceminister klimatu z Suwerennej Polski Jacek Ozdoba. Ale pompy ciepła są najczęściej wybieranym przez Polaków źródłem ciepła, dlatego wzywam polityków Suwerennej Polski, by ogłosili, czym ogrzewają swoje domy.
- Sami stworzyli problemy dotyczące ochrony środowiska, a dziś rozmawiają o tym, jak je rozwiązać. To szopka greenwashingowa - aktywiści ekologiczni krytykują szczyt klimatyczny ToGetAir, który miał miejsce w bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. A studenci i wykładowcy piszą do rektora list.
Poznaliśmy ranking aktywności gmin w programie Czyste Powietrze za rok 2022. Liderami pod względem liczby złożonych wniosków są samorządy z województwa śląskiego. Na pierwszym miejscu znalazło się uzdrowisko.
O tym, że nawet niski poziom zanieczyszczenia powietrza może spowolnić rozwój funkcji płuc u dzieci, było już wiadomo. Teraz wiemy, że poprawa jakości powietrza może pozwolić w znacznym stopniu ich uniknąć. Również w wieku dorosłym.
Mieszkańcy Kielc, którzy chcą wymienić nieekologiczne piece węglowe, mogą już składać wnioski o dotację celową w ramach miejskiego programu. Dofinansowanie można łączyć z rządowym programem "Czyste Powietrze"
Polacy od lat masowo wymieniali okna na "plastiki". Potem żałowali, że mieszkania są zbyt szczelne i zawilgocone. Teraz jest okazja, by wymienić montowane w latach 90. okna na energooszczędne modele wysokiej klasy. Osoby niezamożne mogą to zrobić za darmo.
Ponad dwa razy większe dofinansowanie będzie można uzyskać w programie "Czyste Powietrze" - dowiedziała się "Wyborcza". To niejedyna zmiana. Rząd wreszcie kładzie nacisk na termomodernizację i zmniejszenie zużycia energii w domach
Oczyszczacz powietrza to już dziś konieczność. Smog, alergeny i inne szkodliwe substancje znajdujące się w naszym domu wpływają na nasze zdrowie i samopoczucie. Jak najlepiej używać oczyszczacza powietrza?
Rząd nie przeznaczył funduszy na ocieplanie domów, do którego zachęcał premier Morawiecki. Tymczasem ogromne pieniądze pójdą na dopłaty dla tych, którzy palą węglem. Dotacje już nazywane są "smogowym".
Koniec z dieslami w centrum miast? To bardziej niż prawdopodobne, ponieważ strefy czystego transportu powoli stają się faktem. Niektóre miasta w Polsce zapowiedziały ich wdrożenie, w innych prowadzone są już konsultacje społeczne na ten temat.
Pełnomocnik rządu do spraw "Czystego powietrza" odchodzi z rządu. Bartłomiej Orzeł dziś poinformował o tym w mediach społecznościowych.
- Rezygnacja pełnomocnika premiera ds. programu "Czyste powietrze" to kapitulacja w walce ze smogiem, ale także w walce o niższe rachunki za energię dla Polaków - komentuje Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
