badania

• Drenaż mózgów w Ameryce. Naukowcy uciekają od Trumpa do Europy

  Donald Trump

  Piotr Cieśliński

  Uniwersytet Aix-Marsylia zaprosił amerykańskich naukowców do kontynuowania pracy we Francji, jeśli obawiają się cenzury ze strony administracji Trumpa. Tylko w ciągu tygodnia zgłosiło się kilkudziesięciu badaczy m.in. z NASA, Yale i Stanfordu.

  15.03.2025 | 08:16

  badania

  cenzura

  Marsylia

  uniwersytety

  

• Wirusolożka: Badam, czy psy mogą nas zarazić otyłością

  polscy naukowcy donoszą

  Dr hab. Barbara Bażanów

  W tytule nie ma pomyłki. U osób otyłych, jak i u psów z tendencją do tycia, adenowirus 36 występuje znacznie częściej, niż u szczupłych. Potrafi sprawić, że komórki macierzyste zamieniają się w komórki tłuszczowe.

  14.03.2025 | 10:34

  badania

  odkrycia

  otyłość

  pies

  

• Badacze w RPA byli blisko opracowania szczepionki przeciwko HIV. Plany pokrzyżowali Trump i Musk

  Zdrowie

  Zuzanna Kuffel

  Donald Trump i Elon Musk nie byli zadowoleni z kierownictwa USAID, które uważali za "bandę radykalnych świrów". Rozwiązali więc całą federalną agencję zajmującą się pomocą rozwojową i humanitarną. Na skutek tej decyzji trzeba było przerwać wiele obiecujących badań, m.in. nad szczepionką przeciwko HIV.

  22.02.2025 | 12:25

  badania

  badania naukowe

  Donald Trump

  HIV

  

• Elon Musk uderza w badania medyczne na uniwersytetach

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Nowe kierownictwo amerykańskich Narodowych Instytutów Zdrowia (NIH) ogłosiło zmianę w finansowaniu badań biomedycznych na wyższych uczelniach. Wiele uniwersytetów może zostać zmuszonych do wycofania się z takich badań. Na razie nowe regulacje wstrzymał sąd.

  14.02.2025 | 13:22

  badania

  Donald Trump

  elon musk

  medycyna

  

• W nowym roku zaufajmy sobie nawzajem Polacy. Bez tego daleko nie zajedziemy

  aktualności

  Kamil Fejfer

  Wojsko, Owsiak i Google - to im ufamy najbardziej. Na drugim biegunie jest kościół i politycy. Polacy generalnie są jednak mało ufni. A to problem. Bo bez zaufania trudno budować wzrost gospodarczy.

  01.01.2025 | 09:21

  badania

  CBOS

  polski instytut ekonomiczny

  wojsko

  

• Rak przywieziony z wakacji i inne historie z wnętrza ciała

  rak

  Katarzyna Staszak

  Niektóre nowotwory mają włosy albo zęby. Inne rozwinęły się przez wirusa lub bakterię. Patomorfolodzy widzą tylko wycinki naszego ciała, ale bez tych lekarzy nie moglibyśmy się leczyć.

  19.12.2024 | 13:15

  artykuł

  badania

  hpv

  książki

  

• Nie mieszaj... USG gruczołu krokowego z pustym pęcherzem

  nie mieszaj

  lek. Igor Czerwieniec

  Wybierając się po raz pierwszy do urologa, warto zabrać ze sobą wyniki różnych swoich badań, a także spisać przyjmowane leki i przebyte zabiegi operacyjne. A jak przygotować się do USG gruczołu krokowego?

  08.11.2024 | 16:59

  badania

  diagnoza

  gruczoł krokowy

  prostata

  

• "Oceania" na żyletki. Bez takich statków nie da się prowadzić badań w rejonach polarnych

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  Tomasz Ulanowski

  Oczywiście, bez "Oceanii" da się żyć. A rząd - zamiast budować infrastrukturę naukową - może się zajmować tylko dostarczaniem ciepłej wody w kranie. Badania zrobią naukowcy z innych krajów.

  21.10.2024 | 09:23

  "Oceania" na żyletki

  antropocen

  badania

  nauka

  

• Polska AI traci wyjątkowych ekspertów. Piotr Sankowski odchodzi z IDEAS NCBR. Razem z nim odchodzą inni

  IDEAS NCBR

  Bolesław Breczko

  Twórca i pierwszy prezes IDEAS NCBR Piotr Sankowski odchodzi ze spółki. - Szkoda, że urzędnicy, zamiast wspierać, destabilizują rozwój AI w kraju - komentują dla Wyborcza.biz eksperci.

  26.09.2024 | 13:20

  badania

  nauka

  NCBR

  Piotr Sankowski

  

• Tylko na Wyborcza.biz: Grzegorz Borowik z NASK prezesem IDEAS NCBR

  IDEAS NCBR

  Bolesław Breczko

  Jest nowy prezes IDEAS NCBR, jednego z czołowych w Polsce ośrodków badań nad sztuczną inteligencją.

  25.09.2024 | 17:38

  badania

  nauka

  NCBR

  Piotr Sankowski

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  Nauka

  Aleksander Gurgul

  Po raz kolejny świat nauki rozdał Ig Noble. Oprócz tego badacze zajmowali się ostatnio np. przemocą wśród wikingów. Ważne wieści z medycyny: pierwszy na świecie przeszczep całego oka. I z kosmosu: pierwszy spacer kosmiczny prywatnych astronautów.

  16.09.2024 | 10:01

  badania

  badania naukowe

  Ig Noble

  nauka

  

• Wiceminister Gdula: PAN zamilkła w kwestiach publicznych

  Polska Akademia Nauk

  Alicja Gardulska

  Będzie więcej dyskusji, więcej negocjacji i więcej zgody. Mniej zakulisowych gier i załatwiania spraw w gabinetach - mówi wiceminister nauki Maciej Gdula o planowanej reformie Polskiej Akademii Nauk.

  18.08.2024 | 06:00

  badania

  Maciej Gdula

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  naukowcy

  

• Sondaż "Rz": Ponad połowa Polaków chce odejścia Kaczyńskiego

  polska agencja prasowa

  Tomasz Jakubowski

  Zaledwie 16 proc. badanych chciałoby, żeby Jarosław Kaczyński pozostał prezesem PiS - wynika z sondażu SW Research dla "Rzeczpospolitej". Większą grupę stanowią ci, którym w ogóle jest to obojętne.

  21.07.2024 | 19:28

  badania

  Jarosław Kaczyński

  PiS

  Rzeczpospolita

  

• Wojenni optymiści i antywojenni pesymiści. Jaki jest dziś stosunek Rosjan do wojny

  Rosja

  Wiktoria Bieliaszyn

  Czy rosyjskie społeczeństwo jest dziś zmobilizowane, gotowe poprzeć każdą decyzję Kremla, czy wręcz przeciwnie, cyniczne i apatyczne? Z badań wynika, że ani jedno, ani drugie. Wojna stała się stałym elementem rzeczywistości, ale Rosjanie starają się jej nie zauważać.

  18.07.2024 | 06:03

  badania

  opinie

  społeczeństwo

  TEFI

  

• Ołów i arsen w tamponach. W produktach menstruacyjnych 14 marek wykryto metale. Czy jest się czego obawiać?

  Zdrowie

  Zuzanna Kuffel

  Badaczki zdrowia publicznego z Kalifornii zbadały 30 tamponów różnych marek i znalazły z nich metale, w tym ołów. Panika wokół tych produktów menstruacyjnych szerzy się od tygodnia. Czy faktycznie jest się czego bać?

  13.07.2024 | 13:47

  badania

  metale

  nauka

  tampony

  

• Narodowy Program Rozwoju Humanistyki ma nową radę. Kres "muzealnictwa i wsobności"?

  humanistyka

  Alicja Gardulska

  Czy w rozdziale środków na badania nadal faworyzowani będą badacze myśli Jana Pawła II? Minister Wieczorek powołał nową radę, ale sposób, w jaki to zrobił, budzi wątpliwości części naukowców.

  01.07.2024 | 16:28

  badania

  Dariusz Wieczorek

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  Narodowy Program Rozwoju Humanistyki

  

• Czy warto oddawać kleszcza do badania

  Tylko Zdrowie

  Katarzyna Staszak

  Wyniki badania kleszcza, który wbił się nam w skórę nie mają znaczenia dla lekarza. - Oferty laboratoriów są nieetyczne - mówi ekspertka od kleszczy.

  27.06.2024 | 15:51

  badania

  borelioza

  choroby odkleszczowe

  kleszcze

  

• Zbadali mięso z Lidla. A tam: salmonella, E. coli i cała masa innych bakterii

  Zakupy

  Anna Lipińska

  W mięsie drobiowym zakupionym w Lidlu znaleziono niebezpieczne bakterie - wynika z badania Stowarzyszenia Otwarte Klatki. Sieć się broni: badania nikt nam nie pokazał, a my dbamy o najwyższe standardy.

  18.06.2024 | 15:30

  antybiotykooporność

  badania

  drób

  kurczak

  

• Ludzki mózg jest lepszy niż wielki zderzacz hadronów. Ile informacji może przechować?

  pamięć

  Margit Kossobudzka

  Europejski wielki zderzacz hadronów generuje 10 petabajtów (to jedynka z 15 zerami) danych na rok. Na nasz mózg może więcej. O ile więcej?

  12.06.2024 | 17:50

  badania

  mózg

  nauka

  neurony

  

• Instytut Psychologii PAN na skraju niewypłacalności. Minister mówi o porządkach w nadzorze

  Polska Akademia Nauk

  Alicja Gardulska

  Instytutowi Psychologii PAN brakuje pieniędzy na bieżącą działalność. - Bez wsparcia z zewnątrz Instytut może czekać nawet postawienie w stan likwidacji - przekonuje prof. Robert Balas, dyrektor IP PAN. - To sprawa PAN. Do tego ani premier, ani minister nic nie ma - odpowiada minister nauki Dariusz Wieczorek.

  12.06.2024 | 05:19

  badania

  Dariusz Wieczorek

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  nauka

  

• Polakom łatwiej rozmawia się o polityce i religii niż o zdrowiu intymnym. Wyniki nowego raportu

  seks

  Ewa Tomkowska

  Z drugiej strony, większość respondentów zgadza się, że otwarta rozmowa z bliską osobą mogłaby pomóc przezwyciężyć lęk przed ginekologicznymi badaniami profilaktycznymi. Dlaczego, więc boimy się tego tematu?

  16.05.2024 | 10:38

  badania

  choroby intymne

  cytologia

  ginekologia

  

• Nie mieszaj... badania lipoproteiny z paleniem papierosów

  nie mieszaj

  Artur Gabrysiak

  Badanie lipoproteiny (a) sprawdza ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Kto powinien je wykonywać?

  26.04.2024 | 14:45

  badania

  choroby

  diagnostyka

  serce

  

• Ponad 40 proc. Polek i Polaków korzysta z zabawek erotycznych. Jakie najbardziej lubimy?

  seks

  Ewa Tomkowska

  Najczęściej z gadżetów erotycznych korzystają Polacy w wieku 25-34 lata. 25 proc. z nich robi to od czasu do czasu, a 20 proc. zdarzyło się to kilka razy.

  07.03.2024 | 07:00

  badania

  erotyka

  gadżety erotyczne

  zabawki erotyczne

  

• Magia badań "amerykańskich naukowców". Skąd wiadomo, co jest korzystne, a co szkodliwe i komu wierzyć?

  Zdrowie

  Ewa Pągowska

  Badania naukowe pojawiają się jak grzyby po deszczu - skąd mamy wiedzieć, które z nich są wiarygodne? Komu wierzyć? I czym są przeglądy systematyczne?

  04.03.2024 | 06:00

  amerykańscy naukowcy

  autyzm

  badania

  badania naukowe

  

• Prof. Sankowski: Zamiast osiągnięć mamy w Polsce tytuły naukowe

  badania naukowe

  Alicja Gardulska

  Nie chcemy znieść habilitacji, by ci najgorsi nie stali się jeszcze gorsi. A powinno być na odwrót: to ci dobrzy mają stawać się coraz lepsi. Mamy system, który równa w dół i powoduje, że wiele osób nawet nie próbuje robić kariery naukowej w Polsce - mówi prof. Piotr Sankowski, informatyk i zdobywca prestiżowych grantów.

  29.02.2024 | 15:33

  badania

  granty

  ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego

  naukowcy

  

• Nie mieszaj... pantomogramu z biżuterią

  nie mieszaj

  lek. dent. Magdalena Słowik-Mazur

  Wyjęcie kolczyków przed badaniem rentgenowskim bywa trudne, zwłaszcza w przypadku piercingu wykonanego wiele lat temu. Dlaczego to jest jednak konieczne?

  16.02.2024 | 06:16

  badania

  diagnostyka

  jama ustna

  pantomogram

  

• Miliony na Jana Pawła II. Pieniądze dla humanistów rozdzielane, jakby wciąż rządził PiS

  humanistyka

  Alicja Gardulska

  Miliony złotych nadal płyną z Ministerstwa Nauki do badaczy myśli Karola Wojtyły i niemieckich zbrodni. To wyniki konkursów, które w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki ogłosił minister Czarnek.

  11.02.2024 | 09:35

  badania

  Dariusz Wieczorek

  ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego

  Narodowe Centrum Nauki

  

• W USA wzrosła liczba przedwczesnych porodów. Lekarze mają kilka hipotez

  Społeczeństwo

  Anna Woźniak

  W USA rośnie odsetek przedwczesnych porodów. Tak wynika z najnowszego raportu US Centers for Disease Control and Prevention's National Center for Health Statistics (Narodowe Centrum Statystyki Zdrowia przy Amerykańskich Centrach Kontroli i Zapobiegania Chorobom). Naukowcy zastanawiają się, jakie są powody tego zjawiska.

  03.02.2024 | 14:38

  badania

  poród

  poród przedwczesny

  USA

  

• Zbadaj to, jeśli długo nie możesz dojść do siebie po COVID-zie

  badania

  Margit Kossobudzka

  Badania, które warto zrobić, gdy COVID już dawno się skończył, a samopoczucie jest wciąż złe.

  26.01.2024 | 06:00

  COVID-19

  pandemia koronawirusa

  zdrowie

  

• Biolożka molekularna: Komórki są jak miasta. Badam, skąd biorą energię i jak usuwają odpady

  polscy naukowcy donoszą

  Prof. Marta Miączyńska

  Niektóre komórki rakowe umierają, bo nie mają wystarczająco dużo pożywienia. A inne, silniejsze, zaczynają zjadać szczątki swoich sąsiadów.

  18.01.2024 | 15:45

  badania

  badania naukowe

  komórki

  naukowcy

  

• "The New York Times": Czy drzewa mogą walczyć ze zmianą klimatu? Badania wykazały, że mogą, ale nie w pojedynkę

  Klimat i Środowisko

  Catrin Einhorn

  Wyniki badań, które zawierają istotne wnioski, były częściowo próbą odpowiedzi na naukową wrzawę wokół opublikowanego wcześniej artykułu.

  19.12.2023 | 11:37

  badania

  badania naukowe

  bioróżnorodność

  drzewa

  

• "Jeśli się dowiem, będę musiała coś z tą wiedzą zrobić". Czasem łatwiej nam zaakceptować wersję kłamcy

  Relacje i związki

  Anna Woźniak

  "Jeśli ja jestem nieszczera, to ta druga osoba też pewnie ma coś na sumieniu". Motywacje pchające nas do kłamstwa są różne. Badania przeprowadzone przez Metts wykazały, że stosujemy różne rodzaje kłamstw w zależności od relacji. Rozmowa z psycholożką dr Joanną Ulatowską

  13.12.2023 | 05:58

  badania

  kłamstwa

  relacje i związki

  szczerość

  

• Hakerzy wykradli dokumentację tysięcy pacjentów. BIK zasypany pytaniami. Jak sprawdzić, czy nasze dane są bezpieczne?

  cyberbezpieczeństwo

  Maciej Drzewicki

  Największa polska sieć laboratoriów medycznych ALAB padła ofiarą ataku hakerów, którzy skradli dane tysięcy pacjentów. Mnóstwo osób próbuje teraz ustalić, czy wśród wykradzionych nie znalazły się przypadkiem i ich dane.

  29.11.2023 | 14:38

  badania

  hakerzy

  

• "Pedagogika Katolicka" z punktami od Czarnka. Krytykom odpowiada: "Lewakom życzymy nawrócenia"

  czasopisma naukowe

  Alicja Gardulska

  Pismo, decyzją ministra Czarnka, awansowało do tej samej ligi naukowej, w której są "Nature" i "Science". W ostatnim numerze dowodzi, że w pełni na to zasłużyło.

  09.11.2023 | 14:25

  badania

  nauka

  PiS

  Przemysław Czarnek

  

• Uczelnie chcą swojego ministra. Profesorowie o porządkach, które trzeba zrobić w nauce

  wybory 2023

  Alicja Gardulska

  Więcej pieniędzy na granty, podwyżki na uczelniach i koniec z mieszaniem się polityków w badania - to lista zadań dla osoby, która w nowym rządzie zajmie się nauką i szkolnictwem wyższym.

  20.10.2023 | 05:26

  badania

  Ministerstwo Edukacji i Nauki

  Narodowe Centrum Nauki

  nauka i szkolnictwo wyższe

  

• NCN rozdało nagrody młodym naukowcom. "Zajmowanie się kontrowersyjnymi tematami to niezbędna dla rozwoju norma"

  Narodowe Centrum Nauki

  Alicja Gardulska

  Czy możemy sobie pozwolić na nieoświecone zarządzanie nauką? - pytał dyrektor Narodowego Centrum Nauki podczas gali.

  11.10.2023 | 20:07

  badania

  młodzi naukowcy

  nagrody

  nauka

  

• Mają boreliozę, celiakię i robaki. Każdy ból głowy to dla nich objaw guza mózgu. Często to słyszę

  Zdrowie

  Ewa Pągowska

  Hipochondryczki i hipochondrycy. Coraz więcej młodych ludzi przychodzi do lekarza i mówi, że chce się gruntownie przebadać. Nie mają żadnych dolegliwości ani przewlekłych chorób w rodzinie. Rozmowa z psychiatra dr Joanną Krzyżanowską-Zbucką.

  10.10.2023 | 05:14

  badania

  Co czuję

  hipochondria

  poradniki Wyborczej

  

• Polacy o aborcji. Według badań Federy 90 proc. uważa, że państwo nie powinno ingerować w planowanie rodziny

  Społeczeństwo

  Anna Woźniak

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2020 r., który uznał przeprowadzenie aborcji ze względu na wady płodu za niekonstytucyjne, negatywnie ocenia prawie 90 proc. Polaków. Tak wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Fundacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny Federa.

  28.09.2023 | 11:32

  aborcja

  ankieta

  badania

  prawa kobiet

  

• Naukowcy bronią Narodowego Centrum Nauki przed ministrem Czarnkiem. "Chcemy móc pracować w Polsce"

  Narodowe Centrum Nauki

  Alicja Gardulska

  Minister Przemysław Czarnek wielokrotnie zapowiadał rewolucję w systemie przyznawania grantów na badania. Na pierwszy ogień ma iść Narodowe Centrum Nauki. "To jeden z największych sukcesów strefy publicznej w Polsce" - przekonują wybitni polscy naukowcy.

  12.09.2023 | 06:00

  badania

  granty

  nauka

  PiS

  

• Sondaż dla "Faktów" i TVN 24. Lewica w Sejmie, Konfederacja trzecią siłą

  wybory 2023

  Tomasz Jakubowski

  Prawo i Sprawiedliwość na czele, Koalicja Obywatelska na drugim miejscu. Na podium znalazłaby się też Konfederacja. Do Sejmu dostałyby się również Trzecia Droga oraz Lewica. Tak wynika z najnowszego sondażu partyjnego Kantar dla "Faktów" TVN i TVN 24.

  06.09.2023 | 18:13

  badania

  kantar public

  sondaż

  wybory parlamentarne