Najlepsza polska tenisistka rok 2022 może zaliczyć do wyjątkowo udanych. Najpierw w kwietniu ­jako pierwsza Polka w historii wskoczyła na pierwsze miejsce rankingu WTA, na którym utrzymuje się do dzisiaj, a później wygrała jeszcze dwa turnieje wielkoszlemowe – obroniła mistrzowski tytuł podczas French Open, a na początku września zdobyła swój pierwszy puchar US Open.Równie ważne jak jej sportowe sukcesy jest jednak to, co robi poza kortem. Od momentu rosyjskiej napaści na Ukrainę niestrudzenie wspiera naszych wschodnich sąsiadów. Nie tylko opowiada o ich dramacie, ale organizuje też charytatywne mecze, do których zaprasza największe tenisowe gwiazdy. Zebrane w ten sposób pieniądze wspierają wojenne wysiłki Ukraińców. Także prywatne wygrane prze­znacza na cele społeczne. W Światowy Dzień ­Zdrowia Psychicznego zdecydowała się przekazać całą za­robioną podczas turnieju WTA 500 w Ostrawie kwotę na rzecz polskiej organizacji non profit zajmującej się zdrowiem psychicznym. Na jej konto wpłynęło wtedy około 280 tys. zł. Rok wcześniej Iga Świątek również wsparła podobną darowizną orga­ni­zację działającą na rzecz zdrowia ­psychicznego.

Joanna Wróżyńska

„Przestałam odzywać się do bliskich i znajomych, z bólu dni zlewały mi się w jedno” – opowiadała o włas­nych doświadczeniach, tak bliskich tego, czego doświadczają tysiące kobiet w Polsce. Jej historia – wieloletniego cierpienia i niesku­tecz­nego poszukiwania diagnozy – to historia wielu z nas. Patricia pokazała, że nie ma dla niej tematów tabu. Depresja i body shaming – z tym musiała się mierzyć. W „WO” opowiedziała też o tym, jak ­czuła złość na swoje ciało, ­które ją zawiodło, jak uczyła się kochać i doceniać je na ­nowo. A w końcu – jak się buntowała, gdy słyszała krytykę pełniejszych kształtów będących jednym z efektów endometriozy. „Moje ciało jest silne, piękne w każdej formie” – mówi. To ważne słowa dla tych, które tak jak Patricia Kazadi mierzą się z chorobą i z przykrymi komentarzami. Dzięki niej i jej odwadze jesteśmy o krok bliżej ­tego, aby kobiety z endometriozą przestały słyszeć od lekarzy i od bliskich: „Taka twoja uroda”. „Robię to dla kobiet. One czekają na tę rozmowę” – tak tłumaczyła, dlaczego zgodziła się na taką otwartość. Miała rację – czekały. Pisały o tym w komentarzach, dziękowały Patricii i doceniły jej ­odwagę.

Agnieszka Urazińska

„Zdecydowałam się napisać ten tekst, by ujawnić szwindel, do którego zmusza mnie chujowa polityka społeczna polskiego rządu. Każdego, choć aktualnego w ­szczególności. Szwindel, który mnie odczłowiecza, odbiera mi moją tożsamość i moje ­prawa” – słowa pisarki Agnieszki Szpili w „Krytyce Politycznej” poruszyły we wrześniu całą Polskę. Alarmowała: 2119 zł, kwota, którą rząd przyznaje rodzicowi (bez względu na to, ile ma pod opieką dzieci z niepełnosprawnościami), nie wystarcza, by opłacić neurologa, dziecięcego psychiatrę, terapię, by wykupić leki. Rodzice, którzy pobierają świadczenie, nie mogą pracować. Dlatego autorka „Heks”, nominowanych do Nagrody Literackiej „Nike”, nie ma praw do własnej książki. Musiała się ich zrzec i przekazać je komuś innemu. Inaczej odebrano by
jej świadczenie.„Tak, omijam prawo, by utrzymać się na powierzchni” – wyznała w rozmowie z „WO”. I opowiedziała, jak wygląda w tej chwili jej życie: są miesiące, kiedy dopłaca nawet 4 tys. zł do ehabilitacji dwóch córek, Milenki i ­Heleny. „Dlaczego nie mogę pracować? Czemu rodzice osób z iepełnosprawnościami są pozbawieni tej możliwości, czemu odbiera się im godność i szansę
na lepsze życie?” – pyta.Rozpoczęła wielką ogólnopolską akcję „Dajcie żyć”. W tej chwili pod ­petycją – apelem o zniesienie zakazu pracy dla opiekunów i opiekunek osób z niepełnosprawnościami – podpisało się już kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Za tekst „Gdzie są
te dzieci? W dupie!”, ­który napisała w „Kryty­ce ­Politycznej”, została ­nagrodzona Grand ­Pressem. Odmówiła przyjęcia nagrody po ­wcześniejszej ­rozmowie z Andrzejem ­Skwo­rzem, redakto­rem ­ naczelnym pisma. Pytała, czy jeśli nie wygra, to i tak będzie ­mogła zabrać głos, by opowiedzieć o sytuacji osób z ­niepełnosprawnościami.  Usłyszała „nie”, Zaprotestowała, a o jej postawie mówiła cała Polska

Monika Tutak-Goll

„Musimy dążyć do zmiany struktury instytucji państwowych, one powinny być z gruntu feministyczne, czyli oparte nie na charak­terystycznej dla patriarchatu przemocy, lecz na trosce” – mówiła „Wysokim Obcasom” Katarzyna Kasia.Filozofka, wykładowczyni akademicka i dziennikarka, zawsze staje po stronie słabszych lub wykluczanych – kobiet walczących o swoje prawa, samotnych matek, ofiar przemocy, osób z niepełnosprawnościami, mniejszości seksualnych. Inkluzywne postawy promowała najpierw jako rzeczniczka ds. równouprawnienia w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Teraz robi to jako prowadząca „Szkło kontaktowe” w TVN i poranek w Radiu Nowy Świat. Publikuje w „Kulturze Liberalnej”, nagrywa podcasty.„Budujemy swoją tożsamość na nienawiści i w opozycji. Póki poza to nie wyjdziemy, nic się nie zmieni. Dlatego cenię ­Manify, bo tam zaczęło się budowanie pozytywnej wspólnoty” – mówi Katarzyna Kasia.

­Magdalena Warchala-Kopeć

Sprzeciwia się nie tylko patriarchalnej kulturze czy nierównościom płacowym, ale też urzeczywistnia postulat radykalnego siostrzeństwa. W ciągu kilku lat publicznej działalności pomogła setkom, jeśli nie tysiącom dziewczyn, kobiet, chłopaków i osób LGBT+, które nie miały komu opowiedzieć o przemocy seksualnej. Staśko wraz ze swoimi współpracownikami zastępuje struktury państwa, które powinny reagować na przypadki gwałtów, wykorzystywania kobiet w pracy i molestowania seksualnego. Aktywistkę spotyka masa hejtu za publiczne wypowiadanie własnych opinii, nie jest jednak osamotniona, bo ma wokół siebie osoby, którym przez te wszystkie lata pomogła. Byłoby dobrze, gdyby Staśko w przyszłości została ministrą ds. równego traktowania.

Arkadiusz Gruszczyński

„Zostałam zgwałcona. Jako dziesięcioletnia dziewczynka. Cała moja kariera to zaklepywanie ran” – wyznała Margaret w książce Karoliny Sulej „Ciałaczki. Kobiety, które wcielają feminizm”. Artystka przyznała, że przez lata uciekała jak najdalej od bolesnych wspomnień. W świetle scenicznych reflektorów wydawało się, że jest spełnioną dziewczyną sukcesu. Ale trauma wciąż dawała o sobie znać: „Kiedy na rynku ukazywał się mój pierwszy singiel »Thank you very much«, byłam na lekach i miałam za sobą próbę samobójczą”. Tyle że inni decydowali już wtedy za nią. Stała się towarem na sprzedaż. Pracowała bez przerwy, straciła kontakt z bliskimi, z rodziną, przyja­ciółmi. Bo tak prowadzili ją menedżerowie. ­Dopiero po latach zrozumiała, że to był drugi akt przemocy na scenie jej życia. Po jej wyznaniu wiele kobiet zrozumiało, że nie muszą się wstydzić. Że mogą i powinny głośno mówić o tym, co je spotkało. Że muszą w końcu o ­siebie zawalczyć. Że my, kobiety, nie możemy nadal żyć, „bo tak wypada”. A prawda ulecza. Bo – jak ­podkreśla Margaret: „Niewypowiedziane słowa już nie ­grzęzną mi w gardle. A ­moja historia stała się ­moją siłą”

­Magdalena Keler